^{20. Yüzyıl Kürd Aydın ve Siyasetçilerinden} DR. ŞÜKRÜ MEHMED SEKBAN (1881-1960)

20. 20. yüzyil Kürd aydin ve siyasetçilerinden olan Ergani Bakir Madeni do-gumlu Dr. Sükrü Mehmed Sekban, Osmanhi ve Cumhuriyet döneminde kurulan birçok Kürd örgütünün aktif üyelerinden biridir. Ikinci Mesru-tiyet' in ilanindan hemen sonra kurulan Kürt Teavün ve Terakki Cemiyetinin (KTTC) kurulusunda yer almis. Ondan sonra 1912'de kurulan Kürd Talebe Hêvi Cemiyeti çalismalarinda yer almis ve cemiyete önemli derecede maddi destek saglayanlardan biri olmustur. Birinci Dünya Sa-vasi'ndan hemen sonra kurulan Kürdistan Teali Cemiyeti'nin de üyesi ve aktif çalisanlarindan biridir. KTC'nin parçalanmasi sürecinde bagim-sizhikçi kanatta yer alarak liderligini M. Emin Bedirhan'in yaptigi Kürd Teskilati içtimaiye Cemiyeti'nde yer almistir:

Dr. Sükrü Mehmed Sekban, ayni zamanda 1919'da Istanbul'da kurulan Emraz-1 Cildiye ve Efrenciye Cemiyeti'nin kurucularindan ve bir sene sonra seçilen yeni yönetimin de bir dönem baskanhgini yapmistir.

Birçok Kürd aydin ve siyasetçisi gibi, o da 1922'nin sonlarina dogru istanbul'u terk ederek önce Beyrut'a ve oradan da Bagdat'a gitmistir.

Beyrut'ta bulundugu zaman, 14 Eylül 1923'te "Kürtler Türklerden Ne istiyorlar" baslgyla, Mustafa Kemal'e bir mektup gönderir. Bagdat'ta kaldigi on dört yilda; Nuri Said Pasa'nin 1932'de Kral I. Faysal devrinde kurdugu kabinede Saglik Bakani konumunda olan Saghik Genel Müdür-lügü yapmis ve ayni zamanda da Bagdat Tibbiye Cemiyeti'nin iki dönem reisligini yapmistir.

Bagdat'ta iken, 5 Ekim 1927'de Lübnan'in Bhamdun kentinde kurulan Xoybûn Partisi'nin kurulus kongresini yönetmis ve ayni zamanda Bagdat temsilciligini de yapmistir. Kisacasi Dr. Mehmed Sükrü Sekban, 1908'den 1933'ün sonlarina dogru Paris'te basilan "La Question Kurde" adh kitabinin yayinlanmasina kadar geçen süreçte, gerek Osmanhi sinir-lari içinde ve gerekse disinda kurulan hemen hemen tüm Kürd örgütleri içerisinde yer almis, Kürdler adina ve bu örgütleri temsilen farkh zamanlarda ve mekanlarda olusturulan heyetler içerisinde yabanci mis-yonlarin elçilikleriyle yapilan görüsmelere katilmis, dönemin önemli Kürt milliyetçilerinden biridir.